Ένας από τους καλύτερους τρόπους να εξασκηθούμε στη νέα γλώσσα που μαθαίνουμε είναι να παρακολουθήσουμε ταινίες με υπότιτλους. Μια ταινία μας επιτρέπει να αφομοιώσουμε πιο γρήγορα τους ήχους και το ρυθμό που χαρακτηρίζουν τη νέα γλώσσα, να ακούσουμε λέξεις και φράσεις που έχουμε μάθει στα βιβλία, στην καθημερινή τους πλέον χρήση και το βασικότερο απ’ όλα; Να δούμε, το ταπεραμέντο και την ψυχολογία αυτού του λαού στην καθημερινή ζωή. Η εμβάθυνση αυτή στην κουλτούρα, θα μας δώσει μια πολύ καθαρότερη εικόνα της γλώσσας που μαθαίνουμε και συνεπώς, μια πιο άμεση απόδοσή της εκ μέρους μας.
- ΟΧΙ στους καθόλου υπότιτλους.
Μια πολύ συχνή ερώτηση που κάνουμε στον εαυτό μας είναι αν είναι πιο εύκολο για μας να βάλουμε υπότιτλους στα ελληνικά, στη γλώσσα που μαθαίνουμε ή να μην βάλουμε καθόλου μα καθόλου υπότιτλους. Σ’ αυτό το σημείο έρχεται το πρώτο μεγάλο ΟΧΙ! Ξέρω ότι από τον ενθουσιασμό μας, βιαζόμαστε να προοδεύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο και γρηγορότερα μπορούμε ,και πολλοί από μας, αμέσως προχωρούν στην παρακολούθηση μιας ταινίας στη γλώσσα που μαθαίνουν, χωρίς καθόλου υπότιτλους.
Κάτι τέτοιο, όχι μόνο δεν βοηθάει, αλλά μπορεί να λειτουργήσει και ανασταλτικά στην πρόοδό μας. Σε όποιο στάδιο εκμάθησης και αν βρισκόμαστε, παραμένουμε πάντα μαθητές αυτής της γλώσσας. Υπάρχουν χιλιάδες καθημερινές λέξεις και φράσεις, που είτε δεν έχουμε διδαχθεί ακόμα, είτε δεν προλαβαίνουμε να ακούσουμε καθαρά κατά τη διάρκεια της ταινίας.
Το αποτέλεσμα; Χάνουμε ολόκληρους διαλόγους, εξηγήσεις ή αφηγήσεις που είναι σημαντικές για την εξέλιξη του έργου. Χάνουμε μεγάλα κομμάτια του σεναρίου, από την έλλειψη γνώσης μας και η ταινία τελειώνει πριν καν το καταλάβουμε. Το χειρότερο όμως δεν είναι αυτό! Εμείς οι ίδιοι, μετά από δύο-τρεις αποτυχημένες τέτοιες προσπάθειες, απογοητευόμαστε τόσο πολύ, νιώθουμε άχρηστοι και δεν ξανά- προσπαθούμε να δούμε καθόλου ταινίες στη γλώσσα- στόχο μας.
- ΟΧΙ στις συνεχείς παύσεις.
Άλλο ένα λάθος που κάνει η πλειονότητα των μαθητών στη διάρκεια μια ταινίας είναι το πάτημα των “Pause” και “Resume” στο τηλεκοντρόλ! Είτε υπάρχουν ελληνικοί υπότιτλοι, είτε υπότιτλοι στη γλώσσα που μαθαίνουμε, είτε παντελής έλλειψη υποτίτλων, πάρα πολλοί μαθητές, πριν καν ξεκινήσει η ταινία, μαζί με τα ποπ-κορν και το αναψυκτικό τους, κρατάν στα γόνατά τους ένα τετράδιο και ένα μολύβι. Γιατί; Μα, φυσικά για να μην τους ξεφύγει τίποτα! Το ξεχάσατε; Είπαμε να κάνουμε εξάσκηση!
Κάθε δύο έως πέντε λεπτά, λοιπόν, ανάλογα με το επίπεδό μας στην ξένη γλώσσα, οι μαθητές αυτοί πατάνε “Pause”, γιατί ειπώθηκε κάτι που δεν άκουσαν καλά, δεν κατάλαβαν ή δεν γνωρίζουν καθόλου. Πηγαίνουν λίγο πιο πίσω την ταινία, ώστε να επαναληφθεί και αν το καταλάβουν προχωράνε, αλλιώς, σταματούν ξανά το έργο και σημειώνουν τη φράση αυτή στο τετράδιό τους προκειμένου να την ψάξουν αργότερα. Αυτό όμως δεν είναι διασκέδαση, αλλά βασανιστήριο!
Δεν πρέπει να ξεχνάμε το λόγο που αποφασίσαμε να παρακολουθήσουμε αυτή την ταινία στη γλώσσα που μαθαίνουμε. Ναι, φυσικά για να υπάρχει εμβάθυνση μέσα στον πολιτισμό της χώρας και να μάθουμε νέα πράγματα. Αλλά όχι έτσι! Αν το κάνoυμε αυτό, το μυαλό μας πιέζεται τόσο που θα αποφεύγει εξ’ ολοκλήρου τη διαδικασία. Πιστέψτε με, το μυαλό μας είναι αρκετά έξυπνο και ικανό, όταν παρακολουθεί μια ταινία, να παραβλέπει πολύ γρήγορα τα κομμάτια που δεν καταλαβαίνει, να εμμένει στην κύρια πλοκή και εξέλιξη του έργου και αν αποθηκεύει φράσεις και λέξεις που κατανοεί ότι είναι ουσιώδη για την καθημερινή επικοινωνία σ’ αυτή τη γλώσσα.
Ας απολαύσουμε την ταινία μας λοιπόν, και ας αφήσουμε το μυαλό μας να κάνει τα υπόλοιπα!
- ΟΧΙ σε ολόκληρες ταινίες.
Η παρακολούθηση μιας ολόκληρης ταινίας στη ξένη γλώσσα που στοχεύουμε να κατακτήσουμε, δεν παύει να είναι μια μικρή πρόκληση, ακόμα και για τον καλύτερο μαθητή. Οποιαδήποτε δραστηριότητα, διαρκεί σχεδόν δύο ώρες σ’ αυτή τη γλώσσα, χωρίς εναλλαγές είναι φυσικό να μας κουράσει και να μην την ολοκληρώσουμε. Το ίδιο ισχύει και για μια ταινία, ό,τι είδους υπότιτλους ή μη ,αποφασίσουμε να έχουμε.
Τι κάνουμε λοιπόν; Πριν κατακτήσουμε τα ανώτερα επίπεδα γνώσης μιας γλώσσας, επιλέγουμε να παρακολουθήσουμε μια σειρά! Όλες οι σειρές, αποτελούνται από σύντομα, αυτοτελή επεισόδια που σίγουρα δεν θα μας κουράσουν τόσο πολύ και θα μπορούμε σίγουρα να τα ολοκληρώνουμε. Εκτός απ’ αυτό, καθώς θα μπούμε στη διαδικασία να αναμένουμε την εξέλιξη της υπόθεσης, θα παρακολουθούμε τη σειρά καθημερινά και αυτή η επανάληψη θα βοηθήσει ακόμα περισσότερο στην εκμάθηση της γλώσσας.
- ΝΑΙ στους υπότιτλους στη ξένη γλώσσα.
Από τις τρεις επιλογές που εξετάζουμε –υπότιτλους στην ξένη γλώσσα, στα ελληνικά ή καθόλου υπότιτλους-, το προτιμότερο είναι να επιλέξουμε υπότιτλους στη γλώσσα που μαθαίνουμε. Αν επιλέξουμε για ακόμα μια φορά τα ελληνικά, σ’ όποια γλώσσα και αν διαδραματίζεται το έργο, τότε το μυαλό μας, καθώς είναι συνηθισμένο να επαναπαύεται με τους ελληνικούς υπότιτλους, από την αρχή κιόλας δεν θα δώσει πολύ σημασία στη γλώσσα που ακούγεται. Από την άλλη πλευρά, αν δεν βάλουμε καθόλου υπότιτλους, τότε όπως αναφέραμε και πιο πάνω η διαδικασία κατανόησης θα γίνει πάρα πολύ δύσκολη και θα μας αποθαρρύνει από το να συνεχίσουμε.
Αν όμως βάλουμε τους υπότιτλους στη γλώσσα στόχο μας, στην ίδια γλώσσα δηλαδή που παίζεται και η ταινία μας, τότε πετυχαίνουμε πολλά περισσότερα. Αρχικά, τις φράσεις και λέξεις που ακούμε –ή έστω νομίζουμε ότι ακούμε- τις επιβεβαιώνουμε ή τις διαψεύδουμε μ’ αυτά που βλέπουμε γραμμένα. Ακόμα και στην περίπτωση που ακούμε κάτι που δεν γνωρίζουμε θα το δούμε γραπτά. Όσο για το νόημα του; Μάλλον θα το έχουμε ήδη καταλάβει από τα συμφραζόμενα!
- ΝΑΙ στους ξένους υπότιτλους μέχρι να μην τους χρειαζόμαστε άλλο.
Ο απώτερος στόχος όλης αυτής της διαδικασίας, μακροπρόθεσμα είναι να μάθουμε να κατανοούμε και να επικοινωνούμε στη νέα αυτή γλώσσα που μαθαίνουμε. Άρα, αυτό είναι ένα ακόμα μικρό βήμα που θα μας οδηγήσει εκεί. Όσο περισσότερο εξασκούμαστε μ’ αυτόν τον τρόπο, τόσο πιο γρήγορα θα έρθει η στιγμή που θα έχουμε την άνεση να καταλαβαίνουμε σημαντικό κομμάτι της ταινίας, αν όχι και όλη κάποια στιγμή, χωρίς καθόλου υπότιτλους. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να έχουμε υπόψιν μας αλλά όχι κάτι που πρέπει να μας αγχώνει. Να είμαστε σίγουροι όμως, ότι κάποια στιγμή, χωρίς να καταβάλλουμε σκόπιμα προσπάθεια θα καταλαβαίνουμε ολόκληρες ταινίες στην ξένη γλώσσα.
- ΝΑΙ στους ξένους υπότιτλους γιατί ενισχύουν την αντίληψη της ξένης γλώσσας.
Η κάθε γλώσσα λειτουργεί ως ζωντανός οργανισμός και χαρακτηρίζεται από γνωρίσματα που τη διαφοροποιούν από τις άλλες. Ο ρυθμός της, η μουσικότητά της, οι ήχοι που επικρατούν δεν είναι ίδιοι με αυτούς της μητρικής μας. Τα επιφωνήματα και οι ενστικτώδεις αντιδράσεις του λαού που έχει ως μητρική του αυτή τη γλώσσα είναι σίγουρα στοιχεία που δεν μπορούμε να διδαχθούμε μέσα από τα βιβλία. Μπορούμε όμως να τα δεχόμαστε μέσα από τις ταινίες, που βιώνουμε αυτή τη γλώσσα πιο ζωηρά. Αυτή η επαφή με την ξένη γλώσσα, θα μας οδηγήσει σε καλύτερη γνώση της.