Μαθαίνοντας ξένες γλώσσες με δυσλεξία

«Ναι! Μπορεί να μάθει μία δεύτερη ξένη γλώσσα!»

Δεν είναι λίγες οι φορές που έχω λάβει ανήσυχα τηλεφωνήματα από γονείς παιδιών. «Καλησπέρα σας, ξέρετε η κόρη μου έχει διαγνωστεί με δυσλεξία. Θα τα καταφέρει να κατακτήσει μία ξένη γλώσσα;»

Οι σύγχρονοι ρυθμοί ζωής δεν αστειεύονται! Απαιτούν από τα παιδιά τη συνεχή κατάκτηση δεξιοτήτων και εφοδίων για μία μετέπειτα επιτυχημένη επαγγελματική πορεία. Όμως τι γίνεται στην περίπτωση που ένα αναπτυξιακό χαρακτηριστικό του παιδιού μοιάζει να λειτουργεί ως τροχοπέδη;

Ένα παιδί με διάγνωση δυσλεξίας έρχεται αντιμέτωπο με την αποκωδικοποίηση του γλωσσικού κώδικα, οπτικά, νοητικά και σημασιολογικά. Από το νηπιαγωγείο μπορεί να δυσκολεύεται να σχηματίσει τα πρώτα του γράμματα, να κατακτήσει τα φωνήματά τους, να επαναφέρει στη μνήμη του πιο απαιτητικό λεξιλόγιο, να δημιουργεί φράσεις και προτάσεις με νόημα, να γράφει σε ευθεία γραμμή και να διαβάσει τις πρώτες του λέξεις και τα πρώτα του μικρά κείμενα. 

Συνήθως η εισαγωγή μιας ξένης γλώσσας γίνεται στην δευτέρα ή τρίτη Δημοτικού. Το παιδί δεν έχει καταφέρει ακόμα να οργανώσει στο μυαλό του ένα τρόπο ανάγνωσης και κατανόησης του κειμένου. Σε εκείνο το σημείο του ζητάμε να εκπαιδευτεί σε ένα δεύτερο γλωσσικό κώδικα. Εκεί συχνά αποτυγχάνει, ματαιώνεται και υπάρχουν τόσο μαθησιακές όσο και ψυχολογικές επιπτώσεις για το ίδιο. 

«Και το παιδί μου δεν θα μάθει αγγλικά;»

«Θα μάθει!» Στο δικό του χρόνο, στο δικό του ρυθμό και αξιοποιώντας –χωρίς να βρίσκεται σε συνθήκες πίεσης- το δικό του δυναμικό. Συνήθως όταν υστερούμε σε μία δεξιότητα, πάντα υπάρχουν άλλες πιο κυρίαρχες. Το σίγουρο είναι ότι δεν ακολουθούμε την συνηθισμένη μέθοδο διδασκαλίας μίας ξένης γλώσσας. «Απλώνουμε» τη διαδικασία στο χρόνο. Αξιοποιούμε τις ικανότητες του παιδιού. Για παράδειγμα εστιάζουμε σε μία προφορική-ακουστική μέθοδο, με τη συνοδεία οπτικού υλικού. Μπορούμε ακόμα, να προσεγγίζουμε τις ξένες λέξεις-φράσεις μέσα από ενδιαφέροντα του παιδιού στα οποία τις συναντάει. Είναι για το ίδιο πιο εύκολο να βρει μια «ανορθόδοξη» αρχή για την κατάκτηση μιας δεύτερης γλώσσας. 

Είναι σημαντικό ωστόσο, κατά τη διάρκεια αυτής της προσπάθειας, ο μαθητής να πλαισιώνεται από μία μαθησιακή προσέγγιση στην πρώτη γλώσσα. Να αρχίσει να την κατακτά και να συμφιλιώνεται μαζί της. Οι εμπειρίες επιτυχίας θα του δώσουν θάρρος να προσπαθήσει να επεκτείνει τις προσπάθειές του. Μη σας αγχώνουν τα προγράμματα διδασκαλίας, η ύλη ή το διάβασμα για το σχολείο. Χρειάζεται φροντίδα, όχι πίεση και ένταση. Αφήστε το παιδί να «ανθίσει» με τους δικούς του όρους.

Θανάσης Γιαννουλής BA, MSc, Ειδικός Παιδαγωγός

Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας